(door Gerda)

Ik had voor Christchurch maar 2 doelen. Nou ja, 3 eigenlijk. Als je het bekijken van de stad, beetje rondslenteren langs het centrum, meetelt. Maar jullie hebben al kunnen lezen dat er van het stadscentrum niets te zien valt. Anders dan puinhopen, restanten gebouwen, grote kranen en shovels. Helaas en vreselijk. En indrukwekkend.

Toen we erachter waren dat 'de stad zien' niet ging, bleven dus de Botanical Gardens en het Canterbury Museum over. En toevallig – of bestaat dat niet? - is onze slaapplek precies er tegenover. We lopen de deur van de YMCA uit en met het oversteken van de straat zijn we middenin de tuinen. En nog 3 stappen verder en we lopen het Canterbury Museum in. We hadden geen betere plek kunnen vinden.

De tuinen zijn mooi, als in een groot-en-zeer-goed-onderhouden-park zo mooi. Fantastisch grote en bijzondere bomen, kleurrijke vaste plantenborders, speelse watertuin, nog flink bloeiende rozentuin. En veel relaxt loslopende mensen. En minder relaxt lopende mensen, ook wel hardlopers genaamd. Hééél veel. Prima om een paar uurtjes te verblijven.

Aan het eind van de dag heb ik nog een paar uur over voor het museum. Ik begin gewoon bij het begin, het Maori-tijdperk. Het leven en jagen vanuit holen en grotten op de Canterbury Plains en langs de kust wordt er goed uitgebeeld.

Als ik een toilet ga zoeken kom ik – toeval bestaat niet -langs een kamer met de simpele tekst “Christchurch quakes”. En wat ik daar het komende anderhalf uur zie grijpt me volledig bij de strot. In feiten en getallen worden de vier (4!) opeenvolgende quakes toegelicht. Maar dat leeft niet, het is kil cijfermateriaal. Wel leef- én voelbaar zijn de verhalen, en de beelden en filmpjes van de mensen die er getoond worden.

Zo geniet ik enorm van de filmbeelden van de jonge skateboarders, die snel na de quake doorkregen dat de verwoeste stad een heel bijzondere plek is om doorheen te skaten. Met al die gaten en scheuren in het wegdek, het omgevallen materiaal dat overal de weg versperd, maar waar je heerlijk overheen kunt springen. Er zijn mensen die dat mischien ongepast vinden, maar de stad had gelukkig een wijze burgemeester die het mooie, het veerkrachtige, het positieve er van inzag. En die de filmer een goede videocamera gaf en het verzoek deed om vooral te blijven filmen, al skatend. Om de wederopbouw te filmen. Die totale film is over ene tijdje gereed. En het wordt vast een hit, kan niet anders.

Of de beelden van een beveiligingscamera, die een hoek van de straat filmt. Je ziet een vrachtwagen de hoek omrijden, aan de overkant iemand over straat aan komen lopen en een hardloper komt over het trottoir aangehold. Dan begint alles te schudden en te bewegen. Het beeld golft heen-en-weer en op-en-neer. De persoon die aan kwam lopen duikt aan de overkant het portiek van een garage binnen. Andere mensen blijven midden op straat, wat verdwaasd, staan. Je ziet ze denken: 'wat gebeurt hier, waar kan ik heen???'. Kort daarna komt de hele zijgevel, en een deel van de voorgevel van de garage naar beneden. Als de stofwolken zijn opgetrokken zie je schuilende persoon over de puinhopen ongedeerd het portiek uitstappen. Hij loopt zonder een woord te zeggen langs het groepje mensen midden op straat. Stoicijns, alsof er niets gebeurd is. Maar blijkbaar helemaal in shock. Met minder geluk was hij onder de puinhopen bedolven geraakt. Het groepje mensen verdwijnt in precies de tegenovergestelde richting. De straat is weer leeg, op de puinhopen na. Einde filmpje. (Gerrit heeft dit veelzeggende filmpje met zijn fotocamera gefilmd, voor wie het wil zien).

Heel goed gedaan, en ingetogen gefilmd, zijn de persoonlijke verhalen van wat mensen meemaakten direct vóór, tijdens en ná de quake. Van een reddingswerker, van een gevangenbewaarder in het gerechtsgebouw (wat doe je met 6 gevangen die die dag zouden worden voorgeleid, en al letterlijk vast zitten in een gebouw dat op instorten staat?), van een jonge vrouw, slachtoffer, die haar hand verloor. Of van een moeder die eerst anderen gaat helpen en dan haar dochtertje gaat zoeken. Die in het schoolgebouw, dat nog overeind staat, door de juf wordt afgeleid met een spelletje, en daarmee gewoon doorgaat als ze haar moeder ziet staan. Einde filmpje.

Ik moet het gebouw uit omdat het museum gaat sluiten. Als ik de hotelkamer binnenkom, vertel Gerrit in geuren en kleuren wat ik heb gezien en gevoeld. Hoe véél indruk dat allemaal op mij maakte. Dat het me soms volledig bij de strot greep. En dat hij het vooral zelf moet gaan zien, omdat beelden zoveel meer zeggen dan woorden. En dus gaan we de volgende ochtend terug. En het effect blijft bij hem ook niet uit......

De dode gebouwen, de restanten van een stad, dat is en naar en macaber gezicht. Maar het gaat pas écht leven als je de verhalen erachter allemaal hoort en ziet.

Naar New Zealand ga je niet voor de grote cultuurschatten. Of het eeuwenoude erfgoed. Dat hebben ze gewoon niet. Wel hebben ze musea, die dat kleine beetje wat er is, eren en in standhouden. We zijn er in 2 geweest, het Te Papa museum in Wellington en het Canterbury Museum in Cchurch. En ik vond ze beide prachtig. Indrukwekkend. Bijzonder verbeeld en tentoongesteld. Vaak ingetogen, nooit schreeuwerig. Maar heel effectief – in het raken van het publiek – en ook heel educatief. Van Te Papa hebben we maar 2 verdiepingen van de 6 gezien. Het CM is nog veel groter en veelzijdiger dan hier is beschreven. Kun je nagaan. En het meest bijzondere: ze zijn gratis. Je loopt er zo naar binnen. Publiek bezit, voor iedereen toegankelijk en dichtbij.

Daar kunnen wij met al onze cultuurschatten en rijkdommen nog een puntje aan zuigen. Een hele grote!!

Gerda