Lieve lezer.

Bent u in voor een fijne gezellige - en toch ook wel enigszins onderhoudende - quizvraag? Fijn!

Wat – denkt U – is het meest gebombardeerde land ter Wereld?

Wij zijn eergisteren in Vientiane (hoofdstad van Laos) binnen gefietst. En ik moet zeggen: de eerste aanblik en ervaringen bevielen ons wel. Het is relatief klein, overzichtelijk en interessant.

We hebben dan ook besloten om er twee dagen te verblijven. Om de stad te verkennen en ook om onze fietsbenen wat rust te geven. Toch bestegen wij onze karretjes vanochtend. En niet zomaar. Wij cirkelen een kilometer of vier door de stad op weg naar het COPE bezoekerscentrum.

In het COPE bezoekerscentrum zul je niet snel verdwalen. Het is zo groot als een ouderwetse - gymnastiekzaal. Klein en overzichtelijk dus. Dat geldt in veel mindere mate voor het verhaal wat daar verteld wordt.

Wij nemen U naar de periode 1965 – 1975. Gedurende negen jaar bestookten de Amerikanen, Laos met bommen. Er is uitgerekend dat elke acht minuten een bom op Laos werd gegooid. Negen jaar lang dus.

Het werd de geheime oorlog genoemd. Geheim omdat het Amerikaanse congres destijds in het ongewisse werd gehouden. Geheim omdat er relatief weinig aandacht aan geschonken werd en wordt.

De geheime oorlog kwam voort uit angst van de Amerikanen - en toenmalige President J. F. Kennedy -dat het communisme in de regio verder zou oprukken en dat Laos er ‘besmet’ mee zou raken. En dat moest de kop ingedrukt worden.

Wat ook meespeelde was dat vliegtuigen die op weg waren naar Vietnam, en hun doelen niet konden vinden, hun bommen en granaten niet mee terug mochten en konden nemen naar hunnie thuisbasis. Dat werd als te gevaarlijk beschouwd. Gevolg was dat ze hun ‘ballast’ boven Laos loosden……..

De geheime oorlog kwam ten einde in 1973 toen er hier in Vientiane een akkoord werd getekend. De geheime oorlog maakte van Laos het meest gebombardeerde land te wereld.

Eerlijk gezegd dachten wij zelf dat Vietnam het meest gebombardeerde land was. We hadden van oorlog en bombardementen in Laos tot vanochtend geen weet. Tot we dit museumpje bezochten.

Er zijn in negen jaar tijd, 260 miljoen clusterbommen op Laos gegooid. Van die 260 miljoen zijn er 80 miljoen niet ontploft. Dat betekent dat die dingen overal en nergens nog in de bodem zitten en een enorm gevaar vormen.

En nu komt de clou: nog steeds vinden jaarlijks tientallen Laotianen de dood tijdens het bewerken van het land en ook bijvoorbeeld bij het maken van vuur. Wat ook gebeurt is dat kinderen zo’n ronde bal (bom) vinden, en daar mee gaan spelen, met soms de meest vreselijke gevolgen.

Ook wordt er verteld dat men, met eenvoudige goedkope metaaldetectoren op zoek gaat naar de munitie in de grond, om het ijzer, als inkomstenbron. Voor 1 kilo krijgt men 1000 tot 2000 Laotiaanse kip, wat omgerekend nog geen 5 tot 10 eurocent per kilo is. En dat is natuurlijk niet zonder gevaar.......

We zien een film waarin een familie vertelt over de dag dat hun leven veranderde.

De mans des huizes maakte een vuur en terwijl het vuur opwarmde ontplofte een clusterbom die in de bodem van hun huis lag, waar ze uiteraard niet van wisten. De man raakte flink beschadigd aan hoofd, armen en benen. Ook werd hij blind.
Hij kan geen inkomen meer genereren voor zijn gezin (vrouw en twee kinderen). De zorg droop er bij dit gezin vanaf……

Oud president Barack Obama heeft Laos – als eerste Amerikaanse President – in 2016 bezocht. En nog sterker; hij heeft het COPE-museum bezocht. Of het bezoek van Obama de directe aanleiding is geweest weten we niet, maar de Amerikaanse regering heeft de opknapbeurt van het museum gefinancierd.

COPE werkt aan hulpmiddelen voor mensen die door de bommen gewond zijn geraakt. Ze maken protheses voor armen, benen en andere ledematen. En vragen aandacht voor deze vreselijke tragedie die tot op de dag van vandaag voortduurt.

COPE heeft een treffende lijfspreuk: Surviving in Peace.

Het bezoek maakt diepe indruk op ons.